'Ochajtnac sie' po turecku- cz.7 (düğün-wesele)

              

Nareszcie moge przejsc do finalu tego mojego tasiemca pod tytulem 'Ochajtnac sie..'

W dzien wesela panna mloda odpowiednio wczesnie udaje sie do fryzjera, bo wbrew pozorom uczesanie jej wcale nie bedzie tam sprawa priorytetowa..Fryzjerzy celowo ociagaja sie z robota po to by gelin posiedziala sobie u nich kilka godzin. Takie szczegolne traktowanie panny mlodej nie jest bynajmniej oznaka jej lekcewazenia, a raczej ogolnie przyjeta norma. I na pewno nie zmienia to faktu, ze wiekszosc fryzjerow polskich moze sie schowac przed tymi tureckimi, jesli chodzi o podejscie do klienta (jednym z najwiekszych rozczarowan jakie przezywaja Turcy w Polsce jest wlasnie wizyta u fryzjera). Kiedy dziewczyna ma juz na glowie i na twarzy (w miedzyczasie wykonuje sie oczywiscie makijaz) to, co sobie wymarzyla, przechodzi do osobnego pomieszczenia, aby przebrac sie w suknie slubna. Nastepnie pojawia sie pan mlody, ktory tez wlasnie zaliczyl wizyte 'full-wypas' u fryzjera meskiego (strzyzenie-golenie-masaz glowy-nielimitowana herbatka, itp.). To wlasnie on odbiera dziewczyne z salonu pozostawiajac napiwek. Jesli go nie wreczy to zadne z nich stamtad nie wyjdzie, bo drzwi zatrzaskuja sie tuz po pojawieniu sie damata (pan mlody) i tylko napiwek moze spowodowac ich ponowne otwarcie sie ;)

Prosto od fryzjera mlodzi udaja sie do fotografa lub z fotografem w plener. Oto kilka zdjec cioci Teomana i jej meza. Uwieczniono na nich fragmenty miasta, z ktorego nowozency pochodza, czyli Bergamy.

C.D.N.

Piknik w gorach :)

To, co mam w raczce i w buzi to miesko z kurczaka, a nie z kozy, wiec prosze sobie za duzo nie wyobrazac ;) 

Meska wyprawa z tatusiem ..

Kto wytrzeszczy oko to mnie zobaczy ;)

Na tym zdjeciu tez jestem..

Szalwia dla mamusi na herbatke :)

'Ochajtnac sie' po turecku- cz.6 (noc henny- C.D.2)

Tym razem relacja z mojej nocy henny.

Kilka tygodni przed tym wydarzeniem, mialam okazje przyjrzec sie z bliska temu co mnie wkrotce czekalo. Jedna z dziewczyn mieszkajaca w tym samym bloku co moi tesciowie zaprosila mnie na swoja 'domowa' kıne gecesi. Krotko mowiac: kobitki, muzyka, 'hulanki' az do nalozenia henny i jeszcze troche po nalozeniu. Z jednej strony az milo bylo popatrzec na te, jak ja to mowie 'orienty' w wykonaniu Turczynek. Z drugiej- zaswiecila mi sie czerwona lampka, bo od czasu do czasu pojawialy sie takie szalone rytmy, ze nie bardzo wiedzialam jak mam sobie z nimi poradzic..Na szczescie jedna z kolezanek mojej tesciowej i sama tesciowa, niemal codziennie az do mojej nocy henny demonstrowaly mi swoje umiejetnosci w tym zakresie  dzieki czemu zrobilam niemale postepy i juz na swojej kınıe gecesi wypadlam bez zarzutu :) Jednak, co oczywiste daleko mi jeszcze pod tym wzgledem do Turczynek. Chyba wiekszosc z nich ma to we krwi. W rodzinie mojego meza niemal wszystkie kobiety to typ 'oynak', czyli wystarczy, ze w telewizji puszcza jakis skoczny utwor a nawet 70 letnia babcia wstaje i zaczyna 'orientowac' w rytm muzyki (gobek atması itp.:)) Rowniez tym malym, zaledwie kilkuletnim Turczyneczkom bawiacym sie podczas wesel mozna przygladac sie niemal z otwarta buzia. Tanca w ich wykonaniu niejedna kobieta pozazdrosci..Umiejetnosci niektorych bawiacych sie panow tez wzbudzaja podziw. Na moim weselu, jeden z kuzynow mojego meza wraz ze swoim ojcem tak rozkrecal towarzystwo, ze do dzis z sentymentem wspominam te uroczystosc. Na zadnym z wesel, w ktorym uczestniczylam nie bylo takiej atmosfery. To samo moge powidziec o mojej kınıe gecesi. Mozliwe, ze nie jestem obiektywna ;) Ale kobitki naprawde daly z siebie wszystko, zeby ta moja noc henny byla dla mnie niezapomnianym przezyciem. Jedyne czego zaluje to to, ze wedy nie znalam jeszcze tureckiego na tyle, zeby zrozumiec slowa piesni spiewanej przez kobiety w momencie nakladania henny..( tlumaczenie na koncu tego posta). Choc z drugiej strony moze i lepiej, ze wlasnie tak sie stalo.. Kiedy po latach uslyszalam Yuksek yuksek tepelere podczas nocy henny cioci Teomana to nie uniknelam efektu szklanych oczu (delikatie mowiac). W koncu rozumialam juz tekst, wiec ciezko bylo sie nie wzruszyc..Na swojej kınıe gecesi pewnie dlugo ryczalabym jak bobr ;)

Pierwszy taniec

Gafa wieczoru- usmiech zamiast lez tuz przed nalozeniem henny ;)

Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar         Niech nie zakladaja domu gdzies wysoko w gorach
Aşrı aşrı memlekete kız vermesinler                Niech nie oddaja dziewczyny gdzies w dalekie strony
Annesinin bir tanesini hor görmesinler         Niech nie rania ukochanej coreczki mamusi

Uçan da kuşlara malum olsun                          A ptaki niech zaniosa wiadomosc
Ben annemi özledim                                           Ja tesknie za moja mama
Hem annemi hem babamı                                  I za mama i za tata
Ben köyümü özledim                                         Ja tesknie za moja wsia

Babamım bir atı olsa binse de gelse              Gdyby moj ojciec mial konia i przygalopowal na nim                   
Annemin yelkeni olsa açsa da gelse               Gdyby moja mama miala zaglowke i nia przyplynela
Kardeşlerim yolları bilse de gelse                    Gdyby moje rodzenstwo znalo droge i przyjechalo

Uçn da kuşlara malum olsun                             A ptaki niech zaniosa wiadomosc
Ben annemi özledim                                            Ja tesknie za moja mama
Hem annemi hem babamı                                   I za mama i za tata
Ben köyümü özledim                                          Ja tesknie za moja wsia



'Ochajtnac sie' po turecku- cz.6 (noc henny-C.D.)

Kilka lat temu bylam gosciem na 'Nocy henny' organizowanej w domu, gdzie panowie mieli zakaz wstepu, wiec bylo to cos na ksztalt wieczoru panienskiego.
Natomiast Kına gecesi cioci Teomana (podobnie jak i moja) byla impreza z udzialem przedstawicieli obu plci. Wieczor zaczal sie od wspolnego tanca mlodej pary. Niedlugo potem do zabawy dolaczyli pozostali goscie. Pan mlody i inni mezczyzni na parkiecie pojawiali sie tylko od czasu do czasu, bo glowna bohaterka nocy henny jest zawsze panna mloda i to przede wszystkim ona powinna sie dobrze bawic wraz z kobiecym towarzystwem.

Tort nie jest stalym elementem kazdej nocy henny, ale w zwiazku z tym, ze organizacja wieczoru zajal sie moj tesc, nie poprzestal on wylacznie na ogolnie przyjetych zwyczajach. Kolejnym 'dodatkiem ekstra' byl bebniarz wedrujacy posrod bawiacych sie gosci, ktory solidnymi uderzeniami podkreslal rytm utworow granych przez zespol muzyczny. Pojawienie sie takiego bebniarza na weselu nikogo nie dziwi. Natomiast w przypadku nocy henny- owszem. Czego sie nie robi dla swej ukochanej coreczki? :)

Po okolo godzinie od rozpoczecia imprezy, kobiety z rodziny chlopaka przekazaly nam- kobitkom z rodziny dziewczyny- udekorowane tace, na ktorych znajdowaly sie: henna dla panny mlodej oraz bindallı, czyli tradycyjny stroj, w ktory wkrotce potem przebrala sie ciocia Teomana. Podczas jej chwilowej nieobecnosci, gosciom zgodnie ze zwyczajem zostaly rozdane mini-paczuszki z henna (pamiatka z tej uroczystosci) oraz mini paczuszki z mieszanka orzeszkow. Ponadto dziewczyny i kobiety przyozdobily sie w podarowane im kolorowe chusty (o ile udalo im sie na taki podarunek zalapac ;)

Wraz z ponownym pojawieniem sie juz przebranej cioci Teomana oraz tacy z henna, kobiety trzymajac sie za rece zaczely tworzyc kolo spiewajac przy tym piesn wzruszajaca do lez nie tylko panne mloda, ale rowniez je same. 'Yuksek yuksek tepelere' jest nieodlacznym elementem kazdej kını gecesi a zarazem znakiem rozpoznawczym, ze nadchodzi punkt kulminacyjny wieczoru czyli nalozenie henny na dlonie dziewczyny.

Henne powinna nalozyc kobieta z rodziny chlopaka (zona wujka lub inna yenge). Zanim to jednak zrobi poczeka, az zacisniete w piesci dlonie dziewczyny sie otworza ;) Zgodnie ze zwyczajem panna mloda nie powinna pozwolic na nalozenie henny dotad az jej przyszla tesciowa nie umiesci na jednej z jej dloni zlotej monetki.

Henna zabarwia dlonie na kolor pomaranczowy. Aby dziewczyna mogla w miare swobodnie kontynuowac zabawe, zaklada sie jej specjalne rekawiczki lub przywiazuje do dloni roze z materialu (z ta druga opcja spotkalam sie po raz pierwszy w zeszlym roku, na nocy henny poprzedzajacej drugie wesele, w ktorym ja i Teo uczestniczylismy).

Jesli kına gecesi odbywa sie na ulicy przed domem to musi skonczyc sie o 22:00. Noc henny cioci Teomana zakonczyla sie okolo pierwszej w nocy, bo odbywala sie na obrzezach miasta, w zwiazku z czym protestujacych-zbulwersowanych halasem po prostu nie bylo :)

'Ochajtnac sie' po turecku- cz.6 (kına gecesi- noc henny)

Obiecalam ze opisujac noc henny wyjasnienie kwestie 'glebszego sensu' urzadzania hucznych zareczyn, itp. Wlasnie tym wyjasnieniem zaczne swojego dzisiejszego posta.

Jak juz wspominalam, mojej tesciowej nie bylo dane przezyc- przy okazji jej wlasnego slubu- uroczystosci poprzedzajacych go i nastepujacych tuz po nim. To wlasnie ze wzgledu na nia jej corka (ciocia Teomana) wybrala opcje odbycia sie zareczyn w domu weselnym. Dla niej tez jej syn i ja zgodzilismy sie nie tylko na huczne wesele, ale rowniez na 'noc henny'. 'Zgodzilismy sie'- tak to zabrzmialo jakbysmy nie wiem jaka przysluge komus robili ..Nie w tym rzecz. Po prostu nie chcielismy, zeby nie wiadomo jakie pieniadze zostaly przez moich tesciow na te cele wydane. Jednak tesciowa oswiadczyla, ze to nie nasz problem, bo sama juz od dawna gromadzila zlote monetki, ktore mialy jej pomoc w realizacji tego, co postanowila sobie ponad 30 lat temu.. Przyrzekla sobie wtedy, ze zrobi wszystko co w jej mocy, zeby w przyszlosci jej dzieci mialy wyjatkowe, niezapomniane sluby, wesela, itp. I chyba rzeczywiscie tak sie stalo :) 

Byla przeszczesliwa, kiedy pojechalysmy razem na (niedawno opisany przez Emilie) Kemeraltı w poszukiwaniu akcesoriow niezbednych do nocy henny takich jak tradycyjny stroj bindallı z czerwonym welonem, paczuszki z henna czy kolorowe chustki, ktore podczas kıny gecesi zostaly rozdane bawiacym sie dziewczynom i kobietom.

A fakt, ze trafila sie jej synowa z innego kraju szczegolnie ja ucieszyl. Miedzy innymi dlatego, ze bylam idealna okazja do tego aby mogla pokazac swoim wlasnym tesciom jak powinno sie przyjac lub innymi slowy 'powitac w rodzinie' yabancı gelin (dosl: obca synowa). Bo choc pogodzila sie z nimi kilka lat po slubie, zal o to, ze sie na nim nie pojawili i ze nie od razu zaakceptowali ja jako synowa pozostal. Dodam, ze glownym powodem braku akceptacji bylo wlasnie to, ze ja sama tez uwazali za yabanci gelin, choc pochodzila zaledwie z innego miasta, a nie innego kraju..

Kına gecesi zazwyczaj odbywa sie na dzien przed weselem w domu przyszlej panny mlodej lub na ulicy przed tym domem. Bywa tez i tak, ze wynajmowana jest sala specjalnie na te okazje. Do tego ostatniego przyczynily sie z pewnoscia protesty mieszkancow, ktorzy chcac nie chcac musieli w takich ulicznych uroczystosciach uczestniczyc. Skargi na glosna muzyke, ktora jest norma podczas ulicznej imprezy tego typu, doprowadzily do wprowadzenia zakazu w niektorych miastach Turcji. Zakaz obowiazywal w zeszlym roku m.in. w Bergamie jeszcze na kilka miesiecy przed weselem cioci Teomana. Dzieki temu, ze moj tesc od nie dawna rozkrecal swoj wlasny salon slubny (dom weselny), problem szybko zostal rozwiazany- noc henny mojej szwagierki odbyla sie wlasnie tam.

To my na krotko przed rozpoczeciem kıny gecesi cioci Teomana

A jak juz Teo wypatrzyl dziadka to nie odstepowal go ani na krok

Zupelnie nie-tradycyjne powitanie mlodej pary podczas nocy henny
 

C.D.N.

'Ochajtnac sie' po turecku- cz.5 (posag C.D.2)

Po zaladowaniu ceyizu na furgonetke, konwoj udaje sie do domu, w ktorym wkrotce zamieszka mloda para. Chlopak wraz z meska czescia swojej rodziny (ewentualnie z kolegami) wnosi posag swej wybranki do mieszkania, ktore juz odpowiednio wczesniej umeblowali. Kilka kobiet z obu rodzin pomaga rozpakowac i poukladac w szafkach wchodzace w sklad ceyizu sprzety kuchenne, garnki, serwisy obiadowe, szklanki, itp. Inne odkurzaja, a jeszcze inne prasuja to, co nastepnie wylozone bedzie na pokaz w salonie, czyli: robotki reczne, obrusy, komplety poscieli, reczniki, itp. Zgodnie ze zwyczajem kazdy z przybylych moze zobaczyc co w posagu dziewczyny sie znajduje. Ale nie chodzi tu wylacznie o posag, jaki zostal przywieziony z jej domu rodzinnego. Teoretycznie kazdy moze rzucic okiem na to, co juz wczesniej mlodzi umiescili w szafach w poszczegolnych pokojach i pomieszczeniach..Jednym slowem raj, zwlaszcza dla ciekawskich sasiadek ;) Zgadzam sie z jedna z cioc, ktora skomentowala te sytuacje nastepujaco: To jakis bzdurny zwyczaj, zeby pozwalac obcym ludziom na zagladanie w rzeczy osobiste nowozencow..Na szczescie w przypadku cioci Teomana sasiadki sie nie pojawily. Gdyby zdecydowaly sie przyjsc, to znajac swoja szwagierke moge smialo stwierdzic, ze musialyby sie obejsc smakiem gdyby zechcialy zajrzec do szaf czy szuflad. Moglyby rzucic okiem jedynie na te robotki reczne, ktore az do wesela wystawione byly w salonie.



Teomanowi spodobalo sie mieszkanie, do ktorego juz niedlugo miala wprowadzic sie ciocia..



Jak widac bardzo szybko poczul sie jak u siebie w domu ;)

Proba okielznania malej torpedy

Na koniec jeszcze jeden zwyczaj zwiazany z ceyizem. Podobno Ci, ktorzy przychodza go zobaczyc moga 'ukrasc' jakas drobnostke, po to zeby pozniej zwrocic te rzecz wraz z jakims upominkiem dla mlodej pary. Lepiej nie powiem jak zareagowala ciocia Teomana, kiedy zauwazyla pusta ramke, w ktorej wczesniej umiescila zdjecie, na ktorym znajdowala sie wraz ze swoimi rodzicami i Teomanem- jej 'oczkiem w glowie'..Dodam tylko, ze zdjecie do niej nigdy nie powrocilo, a po kilku miesiacach od tamtego zdarzenia wyszlo na jaw, ze sprawczynia byla jej tesciowa..Sama sie w koncu przyznala.

Troche malo optymistyczne zakonczenie tematu posagu, ale co zrobic..Nie zawsze jest rozowo ..

Jeszcze tylko drobna uwaga nie na temat. Dosyc czesto pojawia sie w moich postach motyw ciekawskiej sasiadki, co wcale nie znaczy, ze wszystkie takie sa. Osobiscie przyjaznie sie z dziewczyna-Turczynka, na ktora zlego slowa nie powiem. Wrecz przeciwnie, jest dla mnie jak siostra i wiem, ze ja dla niej tez. Kiedys mieszkala kilka pieter nade mna, pozniej kazda z nas przeprowadzila sie na inne osiedle. Mimo to do dzisiaj mamy ze soba staly kontakt.

'Ochajtnac sie' po turecku- cz.5. (posag-C.D.)

 Posag dziewczyny jest uroczyscie odbierany z jej domu rodzinnego przez rodzine chlopaka. Dzieje sie to zazwyczaj kilka dni przed weselem. Konwoj aut ze specjalna 'ceyizowa furgonetka' na czele, krazy po okolicy zanim pojawi sie przed domem dziewczyny. Towarzysza temu dzwieki klaksonow i trabki oraz rytmiczne uderzanie w beben (muzycy znajduja sie na furgonetce). Tuz przed dotarciem do celu, ojciec chlopaka wraz z muzykami ustawia sie na czele konwoju, aby wraz z nimi juz pieszo pokonac pozostala do przebycia droge.  

Konwoj jadacy po ceyiz

Kiedy rodzina dziewczyny zauwazy, ze konwoj jest juz na miejscu, to kilka jej przedstawicieli wychodzi przed dom aby kolonya i lokum przywitac przybylych gosci  i aby wraz z rodzina chlopaka wykonac ludowe tance (np. zeybek) (Niestety tance odbyly sie w miejscu, ktorego nie widac z balkonu- stad brak zdjecia)

Zgodnie z kolejnym zwyczajem ciocie dziewczyny przywiazuja do lusterek aut gosci reczniki. Jest to podarunek dla kazdej przybylej rodziny, a zarazem znak rozpoznawczy nie tylko konwoju z ceyizem ale rowniez (miedzy innymi) orszaku weselnego. A dlaczego akurat recznik? Kiedys byl to prezent o szczegolnej wartosci, bo kobiety samodzielnie haftowaly na nim przerozne wzory i obszywaly dekoracyjnie koronka. W dzisiejszych czasach kupuje sie juz gotowe reczniki i rzadko sie zdarza, zeby te przywiazywane do aut mialy koronkowe obszycia. 

 

Po okolo kwadransie od przybycia, chlopak wraz z rodzina (glownie przedstawicielami plci meskiej) udaje sie w koncu pod drzwi mieszkania dziewczyny. Osoba, ktora te drzwi im otworzy dostaje napiwek. Jako pierwszy wchodzi ojciec chlopaka, ale zanim przekroczy prog mieszkania, wrecza mu sie Koran. Tesc dziewczyny caluje te swieta ksiege islamu, ktora juz niedlugo 'powedruje' do domu, w ktorym zamieszka mloda para. Drzwi do pokoju, w ktorym zgromadzony jest posag tez nie otwieraja sie bez napiwku. Elementem posagu o szczegolnym znaczeniu jest sandık- drewniana skrzynia, w ktorej zgromadzono przede wszystkim robotki reczne, kolorowe chustki, serwetki, obrusy, komplety poscieli, itp. Starszy brat dziewczyny siadajac na jego wieku nie tak latwo odda go tym, ktorzy przyszli odebrac ceyiz. Po zakonczonych negocjacjach i po kolejnym przyjeciu napiwku rozpoczyna sie wynoszenie posagu i zaladowywanie go na furgonetke.

W posagu cioci Teomana sandık sie nie pojawil.. Nie bylo tez lokum na powitanie rodziny chlopaka..I tu pojawia sie pytanie: Czy bylo to zwykle, przypadkowe niedopatrzenie, ze zarowno jedno jak i drugie zostalo pominiete? Czy tez moze zamierzone dzialania majace na celu 'dac komus do myslenia' ?

To jeszcze nie wszystko na temat posagu. Kolejny post i kolejne zdjecia juz wkrotce.